Sustainable Living (#7) – Een wereldwijde crisis

Het voelt heel raar om in een tijd dat de hele wereld op z’n kop staat door het coronavirus een blog over duurzaamheid te schrijven. En toch is dat precies wat ik hier doe. Want de coronacrisis is, daar ga ik althans van uit, in tegenstelling tot de klimaatcrisis, een tijdelijke crisis. Als over een aantal weken het normale leven zich weer herpakt zitten we nog altijd midden in de klimaatcrisis. Ik heb echter de optimistische en stellige overtuiging dat we de klimaatcrisis net als de coronacrisis het hoofd kunnen bieden als we met z’n allen de juiste dingen doen. Bij veel mensen ontbreekt het ten aanzien van de klimaatcrisis jammergenoeg nog aan urgentiebesef. Dat is niet zo verwonderlijk, want de gevolgen van de klimaatcrisis dienen zich veel geleidelijker aan dan de gevolgen van de coronacrisis. Waar de coronacrisis zich laat vergelijken met een koelbloedige terrorist is de klimaatcrisis veel meer een  sluipschutter. De gevolgen van de coronacrisis voltrekken zich in een hele korte tijd en de hele wereld is meteen in rep en roer. De gevolgen van de klimaatcrisis spreiden zich over een veel langere tijd uit en voor veel mensen is het veel moeilijker om maatregelen te treffen (lees: geld uit te geven) met betrekking tot iets wat op dit moment nog niet echt tastbaar is. Wachten we echter tot het echt tastbaar wordt, dan zijn we, net als bij de coronacrisis, te laat. Het is dan niet meer een kwestie van voorkomen, maar van zoveel mogelijk de schade beperken. Daar waar op dit moment met man en macht gewerkt wordt aan een vaccin tegen het coronavirus bestaat er niet zoiets als een vaccin voor de klimaatcrisis. De enige manier om de klimaatcrisis af te kunnen wenden is door tijdig en preventief te handelen. En het is maar de vraag of we nog op tijd zijn om de klimaatcrisis af te wenden. Een ding is zeker…we zullen nu moeten handelen en niet langer wachten.

In de korte tijd dat wij in onze huidige woning wonen hebben we het energielabel weten op te krikken van F naar A door de toepassing van spouwmuurisolatie en de aanschaf van zonnepanelen. Maar hoe duurzaam is ons huis nu eigenlijk met energielabel A? Een vraag die ik hier zo goed mogelijk zal proberen te beantwoorden. Het toepassen van spouwmuurisolatie in combinatie met ons stookgedrag heeft een reductie van ruim 1000 kuub gas opgeleverd ten opzichte van het jaarverbruik van de vorige bewoners. De emissiefactor van een kuub grijs gas is 1,890 kg CO2 per jaar. Een reductie van 1000 kuub levert dus een CO2-reductie van 1890 kg CO2 op. De prijs van een kuub gas ligt momenteel tussen de 0,64 en 0,75 euro. De besparing op jaarbasis is daarmee snel berekend. Omdat een groot deel van de muren bij een eerdere grootscheepse renovatie al geïsoleerd waren kostte het aanbrengen van de spouwmuurisolatie in de ongeïsoleerde muren ‘slechts’ 1100 euro. Die investering hadden we er binnen twee jaar al uit. De gemiddelde terugverdientijd van spouwmuurisolatie is normaalgesproken drie tot vier jaar. Spouwmuurisolatie beperkt het warmteverlies, vergroot het comfort, reduceert het gasverbruik, reduceert de CO2-uitstoot en is ook nog eens goed voor de portemonnee. Kortom, een prima investering.

Een andere investering die we hebben gedaan is de aanschaf van zonnepanelen. De investering in zonnepanelen is doorgaans van een andere orde van grootte dan de aanschaf van spouwmuurisolatie. De totale kosten liggen hoger en de terugverdientijd is langer. Desondanks zijn zonnepanelen bij een gunstige ligging van je dak een goede investering. Als je het geld voor zonnepanelen op de plank hebt liggen, dan is je rendement vanzelfsprekend meteen optimaal. Maar ook als je, zoals wij, een duurzaamheidslening voor de aanschaf van zonnepanelen hebt afgesloten, heb je een weliswaar kleiner, maar nog altijd positief rendement. Met de huidige rentestand levert sparen helemaal niets meer op. Een investering in zonnepanelen levert, zelfs als je de aanname doet dat de salderingsregeling na 2023 wordt afgebouwd, nog altijd een rendement van een paar procent op. Dat is meer dan je in de komende jaren over je spaartegoed mag verwachten. Een duurzaamheidslening gaat uit van een rente van 1,6 procent. Dus zelfs als je het geld voor de investering in zonnepanelen gaat lenen levert het meer op dan dat het kost. Kortom, als je een geschikt dak hebt en je investeert niet in zonnepanelen, dan ben je eigenlijk een dief van je eigen portemonnee. En voor de liefhebbers van getallen; de emissiefactor van een kWh grijze stroom is 0,649 kg CO2. Bij een gemiddeld jaarverbruik van 2900 tot 3000 kWh stroom veroorzaakt dit een CO2 uitstoot van 1882 tot 1947 kg per jaar. Met ons huis en het feit dat we een elektrische auto rijden verbruiken we tussen de 10.000 en 12.000 kWh stroom per jaar die we zelf opwekken. Hiermee realiseren we een CO2-reductie van 6490 tot 7788 kg per jaar ten opzichte van het gebruik van grijze stroom.

Nu is het verkrijgen van energielabel A voor ons nooit een doel op zich geweest. Want wat zegt dat nou helemaal. Het wekt de suggestie dat we in huis alles hebben gedaan wat qua verduurzaming mogelijk is en dat is beslist niet het geval. Zo is een groot deel van onze beglazing gewoon dubbel glas terwijl de norm tegenwoordig eigenlijk minimaal HR++ glas is. Verder hebben we nog een gasgestookte HR-ketel en koken we ook nog op gas. Kortom, er valt nog wel wat te verduurzamen. Op dit moment zijn we al een tijdje aan het ‘warmtepompstagelopen’ om te ervaren of ons huis te zijner tijd ook met een warmtepomp goed te verwarmen is. Het ‘warmtepompstagelopen’ komt er op neer dat ik de aanvoertemperatuur van de CV heb verlaagd naar vijftig graden en dat ik geen nachtverlaging meer toepas. De thermostaat geeft continue (dag en nacht) dezelfde temperatuur aan. Als je met deze twee maatregelen je huis comfortabel warm kunt houden dan is je huis hoogstwaarschijnlijk geschikt voor een warmtepomp. Zoals het er nu naar uitziet slaagt ons huis voor de test. Wat ik daarbij wel wil opmerken is dat we natuurlijk een hele zachte winter hebben gehad en ik dus niet goed weet hoe het had uitgepakt als we een strengere winter hadden gehad. Wellicht is het een goed idee om het ‘warmtepompstagelopen’ met nog een winterseizoen te verlengen. 

Tenslotte vind ik het erg leuk om te vermelden dat zich een nieuwe uitdaging heeft aangediend op het gebied van verduurzaming. Voordat mijn vrouw en ik onze huidige woning kochten hebben we serieus overwogen om zelf een huis te bouwen. Die wens hebben we nooit laten varen maar we zijn inmiddels zo verknocht aan de plek waar we wonen dat we hier eigenlijk niet meer weg willen. Nu is er in december 2019 een nieuwe omgevingsvisie buitengebied vastgesteld en mijn hoop is daarop gevestigd. En dus heb ik de stoute schoenen aangetrokken en een paar weken geleden een brief aan het college van B&W gestuurd. Afgelopen week hebben we naar aanleiding van mijn brief een zeer positief gesprek met de gemeente gehad en zij bieden ons feitelijk de ruimte om onze droom, het realiseren van een buitengewoon duurzame woning, een zogenaamd passiefhuis, op de huidige plek, verder uit te werken. Een nieuwe, duurzame uitdaging die we met beide handen aanpakken. Wordt vervolgd!

Abonneer je op mijn blogs: