Meten is weten

Vertrouwen is goed, controle is beter en meten is weten. Ons systeem van gezondheidszorg is zo ingericht dat je pas bij een huisarts komt als je klachten hebt. Deze onderzoekt je dan en schrijft ofwel een geneesmiddel of therapie voor of verwijst je door naar het ziekenhuis voor aanvullend onderzoek. In veel gevallen bloedonderzoek of een beeldvormend onderzoek zoals een röntgenfoto of scan. Het grootste deel van budget van onze gezondheidszorg in Nederland gaat naar mensen die chronisch ziek zijn.  Je kunt in Nederland eigenlijk ook beter spreken van ziekenzorg dan van gezondheidszorg. 

Gezondheid: een individuele verantwoordelijkheid

De verantwoordelijkheid om gezond te blijven ligt voor het overgrote deel bij de individuele burger. Maar hoe weet je dat je gezond leeft? Meten is weten. Veel mensen hebben een personenweegschaal in huis. Door jezelf regelmatig te wegen kun je je BMI in de gaten houden. Een andere belangrijke maat om regelmatig te controleren is je middelomtrek. Daar waar je BMI iets zegt over je gewicht ten opzichte van je lengte, zegt je middelomtrek iets over je lichaamssamenstelling. Een grote middelomtrek duidt namelijk op meer vet rond je organen en dat brengt gezondheidsrisico’s met zich mee. Met andere woorden, naast een personenweegschaal zou iedereen een meetlint in huis moeten hebben. 

DNA leefstijl onderzoek 

Maar om te bepalen of een bepaald voedingspatroon goed voor je is, is het wel erg beperkt om alleen regelmatig je BMI en je middelomtrek te bepalen. Je kunt veel over je gezondheid leren als je van tijd tot tijd bepaalde bloedwaarden laat bepalen. Ruim een jaar geleden heb ik een DNA leefstijl onderzoek gedaan. De blog die ik daarover schreef vind je hier. Dit persoonlijke leefstijl onderzoek duidde op enkele mogelijke kwetsbaarheden in mijn systeem. Om meer duidelijkheid te krijgen over die kwetsbaarheden heb ik toen enkele waardes in mijn bloed laten bepalen. Maar helaas is bloedonderzoek slechts een momentopname. Om zeker te weten dat bepaalde waarden binnen verantwoorde grenzen blijven moet ik het bloedonderzoek periodiek herhalen. 

Bloedsuikermonitor

In het kader van meten is weten heb ik een jaar geleden ook veertien dagen met een bloedsuikermonitor rondgelopen. De blog die ik daarover schreef vind je hier. Een bloedsuikermonitor geeft inzicht in de invloed van je eetpatroon op je bloedsuiker. Maar ook het bepalen van je bloedsuiker is een momentopname. Wil je weten hoe het je bloedsuiker zich gedraagt over een langere tijd, dan moet je ofwel een langere tijd een bloedsuikermonitor gebruiken of je kunt het HbA1c in je bloed laten bepalen. HbA1c staat voor Hemoglobine A1c. Dit is een eiwit dat de rode bloedcellen zijn kleur geeft en waaraan suiker is gebonden. HbA1c is een maat voor het gemiddelde bloedsuikergehalte over het tijdbestek van acht tot twaalf weken. Een te hoog HbA1c kan duiden op suikerziekte of een verhoogd risico op het ontwikkelen hiervan.

InBody

Tegenwoordig laat ik elke zes weken een InBody-meting doen. Dat is een meting van mijn gewicht en lichaamssamenstelling op een bio-impedantie weegschaal. Aanvankelijk was het de bedoeling om zo’n meting elk half jaar uit te voeren, maar ter ondersteuning van mijn krachttrainingsdoel doe ik dit voorlopig iedere zes weken. Met mijn gewicht is het dik in orde. Datzelfde geldt voor de hoeveelheid buikvet. Echter, mijn skeletspiermassa zit volgens de meting onder de normaalwaarde. Ik doe nu 4 maanden aan extra krachttraining. Na de eerste zes weken was mijn spiermassa met 1.3 kg toegenomen. Na de tweede zes weken was ik hiervan echter weer de helft kwijtgeraakt. Ik heb hier toen een blog met de titel ‘Discipline’ aan gewijd. Die blog vind je hier. Volgende week mag ik opnieuw op de weegschaal. Mijn spiegelbeeld doet me vermoeden dat ik qua opbouw van spiermassa de lijn omhoog weer te pakken heb. 

Voeding en vasten

Om meer spiermassa te kweken zijn twee dingen heel belangrijk. Krachttraining en voldoende eiwitten in je voedingspatroon. Met krachttraining geef je de skeletspieren de prikkel om te groeien. Eiwitten vormen de bouwstof die nodig is voor herstel en opbouw van spierweefsel. In de uitdaging die ik mezelf gesteld heb om meer spiermassa te kweken loop ik tegen een aantal factoren aan die dit mogelijk bemoeilijken. De twee belangrijkste zijn mijn voedingspatroon en ‘intermittent fasting’. Om zeker te weten dat mijn voeding voldoende eiwitten bevat, immers meten is weten, houd ik elke dag bij wat ik eet. 

Aangezien ik veganist ben haal ik al mijn eiwitten uit plantaardige bronnen. Daarnaast eet ik relatief weinig koolhydraten (185 gram per dag) en veel vetten (150 gram per dag). Omgerekend leveren de koolhydraten in mijn voeding 28 procent van de energie. De eiwitten 20 procent en de vetten 52 procent. Ik ben erg benieuwd of mijn huidige krachttraining- en cardioregime in combinatie met mijn koolhydraatarme voedingspatroon en een 16/8 of soms 18/6 intermittent fasting routine voor een toename van mijn spiermassa heeft gezorgd. Mocht het resultaat tegenvallen, dan overweeg ik om tijdelijk mijn ‘intermittent fasting’ regime te staken en/of de verhouding van de macro’s in mijn voeding bij te stellen. Maar eerst maar eens het weegmoment afwachten. 

Tenslotte

En dan nog even dit. Is het niet veel logischer om, in plaats van het verbieden of belasten van ongezond gedrag of ongezonde producten, het voor iedereen mogelijk te maken om periodiek een gratis gezondheidscheck te doen? Op basis van zo’n check kan je, eventueel samen met een professional, je eigen gezondheidstoestand monitoren en op feiten gebaseerde leefstijlkeuzes maken. Want zeg nou zelf, pas naar de huisarts gaan als je klachten hebt, dat past toch niet meer bij het moderne leven anno 2022?