Smartwatch

Ik ben al enkele jaren de tevreden bezitter van een smartwatch. Ik herinner me het moment waarop ik ‘m kocht nog heel erg goed. We gingen naar een concert van Michael Buble in de König-Pilsener Arena in Oberhausen en van tevoren hebben we mijn smartwatch gekocht bij CentrO. Het grootste overdekte winkelcentrum in Europa. De belangrijkste reden om een smartwatch te kopen was om mijn beweging en mijn slaap te tracken. Ik ervaarde al snel dat er een bijzonder motiverende werking uitging van het dragen van de smartwatch. Mijn enthousiasme deelde ik met mijn vrouw die op haar beurt besloot om er ook een aan te schaffen.

Liever lui dan moe

Ongeveer een jaar geleden besloten we om onze kinderen ook deelgenoot te maken in de positieve ervaringen die we tot dan toe hadden met onze smartwatch. Onze oudste is van nature erg sportief en heeft, tot nog toe, weinig externe motivatie nodig om lekker veel te bewegen. Voor onze jongste geldt dit echter niet. Een van zijn dominante karaktereigenschappen is dat hij heel gemakkelijk is. Liever lui dan moe zeg maar. En dat zegt hij zelf ook, dus daarom kan ik dat hier ook gerust zeggen. Als hij van ons niet een sport hoefde te beoefenen, dan denk ik niet dat hij daar uit zichzelf voor zou kiezen. Hij speelt een keer per week handbal en beleeft daar samen met zijn klasgenootje veel plezier aan.

Smartphone verbod

En toen gebeurde er aan het begin van het nieuwe schooljaar iets volkomen onverwachts. Op dag 1 van het nieuwe schooljaar kreeg hij te horen dat hij voortaan zijn smartwatch in de klas niet meer mocht dragen. Een en ander had te maken met het smartphone verbod dat per 1 september jongstleden ook in het basisonderwijs is ingevoerd. Onze kinderen behoren tot het relatief kleine deel van de kinderen in hun klas dat nog geen smartphone heeft. Ze hebben beide wel een iPad waar ze beperkt gebruik van mogen maken.

Als ik goed ben geïnformeerd, dan is het smartphone verbod in de eerste plaats bedoeld om de smartphone als bron van afleiding uit scholen te weren. Daarnaast schijnt het wel eens te zijn voorgekomen dat kinderen die over een smartphone beschikken tijdens schooltijd met bijvoorbeeld ouders bellen als er zich problemen voordoen. Of dat er ongeoorloofde video opnamen van docenten werd gemaakt. Als je het mij vraagt zijn dat onwenselijke situaties. De vraag is echter of een smartphone verbod wel de juiste oplossing is.

Vergrendeld

Toen onze jongste na zijn eerste schooldag thuiskwam en ik vroeg hoe het was gegaan, vertelde hij dat hij van zijn meester zijn smartwatch niet meer mocht dragen in de klas. Ik ben niet meteen op hoge poten naar zijn meester gestapt om verhaal te halen. Ik besloot er eerst maar eens even over na te denken.

Na een aantal dagen heb ik via Social Schools toch een bericht aan de meester gestuurd. In dat bericht heb ik uitgelegd waarom ik het belangrijk vind dat onze jongste zijn smartwatch draagt. Bovendien heb ik hem ervan verzekerd dat zijn smartwatch tijdens schooltijd is vergrendeld. Met andere woorden, over andere functies dan de tijd aflezen kan tijdens schooltijd alleen worden beschikt als de vergrendeling wordt opgeheven. Als onze jongste zelf de vergrendeling opheft, dan kan ik dat zien.

Kortom, het dragen van zijn smartwatch vormt geen enkele afleiding. Bovendien kan er überhaupt niet mee gebeld worden en ook geen video opnamen worden gemaakt.

Handhaven

In een kort persoonlijk onderhoud met de meester legde hij mij uit dat het niet dragen van de smartwatch werd gedekt door het smartphone verbod dat zojuist van kracht was gegaan. En daar kon ik het dan mee doen. Ik nam er echter geen genoegen mee en besloot dan maar de directeur aan te schrijven. Eveneens zonder het gewenste resultaat. Basisscholen hebben de vrijheid om zelf invulling te geven aan het smartphone verbod. Met andere woorden, als ze willen dan kunnen ze van het algemene verbod afwijken. De directeur van de basisschool van onze kinderen deelde mee dat ze het in het team had besproken en op basis daarvan was besloten om het verbod zonder uitzonderingen te handhaven.

Uitzonderingspositie

Docenten in het basisonderwijs hebben veel op hun bordje, dus ik kan me goed voorstellen dat het smartphone verbod hun werk een klein beetje gemakkelijker maakt. En ik snap ook echt wel dat het lastig is om met de veelheid aan soorten smartwatches te bepalen welke wel en welke niet in de klas gedragen kunnen worden. Een verbod maakt geen onderscheid. Uitzonderingen doen dat wel. En ik wil ook eigenlijk geen uitzonderingspositie voor mijn eigen kinderen. Maar aan de andere kant vind ik het ook wel tekenend voor ons huidige primaire onderwijssysteem.

Utopia

In mijn ideale wereld ligt het accent in het basisonderwijs niet langer volledig op rekenen en taal. Niet dat ik die vakken niet belangrijk vindt. Integendeel! Maar helpt het je om, later als je groot bent, een goed en verantwoordelijk burger te zijn? Helpt het bij het voorkomen van fysieke of mentale gezondheidsproblemen? Welke aspecten van de opvoeding moeten kinderen van huis uit meekrijgen en welke op school? Neem nou gezonde voeding. We leven in een wereld waar kinderen al van jongs af aan het doelwit zijn van de marketing van levensmiddelenproducenten en tabaksfabrikanten. Hoe kunnen kinderen zich tegen dergelijke verleidingen wapenen? Welke vaardigheden krijgen ze aangeleerd om daar mee om te gaan? Rekenen en taal zijn van onschatbare waarde voor hun toekomst, maar hetzelfde geldt mijns inziens ook voor het leren omgaan met de grote boze buitenwereld.

Verantwoordelijkheid

Smartphones en smartwatches worden nu weggezet als dingen van de boze buitenwereld. Maar wat leer je kinderen door het gebruik ervan te verbieden? Is het niet veel waardevoller om het gebruik van smartphones en wearables te integreren in het onderwijscurriculum. Zodat kinderen op jonge leeftijd leren om er op een verantwoorde manier mee om te gaan? Wiens verantwoordelijkheid is de opvoeding van onze kinderen eigenlijk? Is dat een prive aangelegenheid waar we geen bemoeienis in dulden? Wanneer dringt in Den Haag nu eindelijk het besef door dat het volgende Afrikaanse gezegde wel degelijk hout snijdt:

It takes a village to raise a child!